Problemy w kluczowej branży polskiej gospodarki — transport drogowy

W ostatnich latach sektor transportu drogowego, uznawany za jeden z filarów polskiej gospodarki, zmaga się z poważnymi wyzwaniami. Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy import w Polsce przewyższył eksport o 5,4 mld dol., a jedynym segmentem gospodarki przynoszącym stabilny dopływ pieniędzy do kraju pozostają usługi, z transportem na czele. Niestety, i ta branża znalazła się w trudnym położeniu.

Dramatyczne dane o firmach transportowych

Polska, uznawana za europejskiego lidera transportu drogowego, w ostatnim roku odnotowała spadek liczby średnich i dużych firm transportowych. Na koniec września 2024 roku w Polsce działało 645 takich przedsiębiorstw, z czego jedynie 410 generowało zyski — to o 76 mniej niż rok wcześniej. Koszty operacyjne w branży wzrosły o 5,5% rok do roku, podczas gdy przychody zwiększyły się jedynie o 2,6%, osiągając poziom 57 mld zł. Szczególnie dotkliwy był wzrost opłat i podatków, sięgający 30% rdr. — W obliczu spadku wolumenu przewozów i rosnących kosztów wiele firm było zmuszonych do redukcji marż, co zakończyło się bankructwem części z nich — podkreśla Maciej Szewczyk, dyrektor ds. transportu międzynarodowego w DSV-Global Transport and Logistics.

Emisyjność i zmiany podatkowe — nowe bariery dla przewoźników

Rosnąca presja na redukcję emisji CO2 zmusza firmy transportowe do inwestycji w nowy, bardziej ekologiczny tabor. Jednak niepewność co do przyszłego popytu sprawia, że wiele firm wstrzymuje się z takimi decyzjami. Tymczasem rosnące opłaty drogowe uzależnione od poziomu emisyjności pojazdów dodatkowo obciążają budżety przedsiębiorstw. — Wysokie opłaty drogowe są już teraz ogromnym wyzwaniem dla przewoźników obsługujących trasy krajowe i międzynarodowe — zaznacza Szewczyk. W efekcie sektor odnotował spadek zysków netto o 63,5% rdr, osiągając 842 mln zł w trzech pierwszych kwartałach 2024 roku.

Nowe trendy na rynku transportowym

W obliczu problemów gospodarczych w Europie firmy ograniczają transporty dedykowane na rzecz transportów drobnicowych, co pozwala im wysyłać mniejsze partie towarów z większą częstotliwością. Tymczasem niektóre firmy już teraz inwestują w bardziej ekologiczne rozwiązania, takie jak pojazdy zasilane biopaliwem HVO, emitujące nawet o 90% mniej gazów cieplarnianych niż standardowe paliwa kopalne.

Konkurencja z Rumunii i Bułgarii

Wejście Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen otworzyło tamtejszym firmom transportowym drzwi do intensywniejszej konkurencji na rynku europejskim. Przewoźnicy z tych krajów aktywnie zdobywają nowych klientów, co stanowi dodatkowe wyzwanie dla polskich firm. Jednocześnie więksi gracze na rynku zaczęli łączyć się w celu zmniejszenia kosztów stałych i poprawy rentowności.

Sektor lotniczy w lepszej kondycji

W przeciwieństwie do transportu drogowego, fracht lotniczy kontynuował wzrost w 2024 roku. Zatory w portach lotniczych i brak wystarczającej infrastruktury terminalowej w Polsce wzmocniły argumenty za budową Centralnego Portu Komunikacyjnego. Transport lotniczy był szczególnie popularny w branży odzieżowej oraz eCommerce, co zwiększyło wolumen przesyłek obsługiwanych przez DSV o 20% rdr.

Rosnące koszty magazynowania

Jednym z wyzwań dla sektora logistyki pozostaje wzrost czynszów za nieruchomości magazynowe, które w niektórych lokalizacjach zwiększyły się nawet o 100% w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Firmy, takie jak DSV, inwestują w automatyzacje procesów magazynowych i systemy robotyczne, co pozwala na ograniczenie kosztów operacyjnych i emisji CO2.

Perspektywy na przyszłość

Eksperci przewidują, że 2025 rok będzie okresem dużej niepewności dla sektora transportowego. Minimalny wzrost gospodarczy w Europie — prognozowany na 0,7% dla Niemiec — oraz potencjalne zawirowania geopolityczne, takie jak wprowadzenie ceł przez USA, mogą wpłynąć na całą branżę. Jednocześnie wzrost wymagań klimatycznych oraz rosnąca konkurencja zwiększą presję na firmy transportowe.

Mimo to, Polska pozostaje liderem rynku TSL w Europie, wykorzystując swoje położenie geograficzne oraz doświadczenie kierowców. Inwestycje w ekologiczne technologie i wysokiej jakości usługi mogą stanowić klucz do utrzymania tej pozycji w nadchodzących latach.